پس از یخچالها ، آب های زیر زمینی بزرگترین ذخیره آب
شیرین زمین هستند
چگونگی تشکیل آب های زیر زمینی :
1- نفوذ آب حاصل از بارش در زمین ( باران – ذوب یخ و برف ها )
2- نفوذ آب از بستر رودها و دریاچه ها در زمین
راه های دستیابی انسان به منابع آب های زیر زمینی :
1- چشمه ها
2- حفر چاه
3- حفر قنات
قابلیت نفوذ پذیری :
به میزان نفوذ آب در خاک ( میزان عبور آب از خاک ) نفوذ پذیری گفته
می شود.
عوامل مؤثر بر نفوذ پذیری خاک :
1- جنس ذرات تشکیل دهنده خاک
2 - اندازه ذرات خاک
3- شیب زمین
4- پوشش گیاهی
چگونگی تشکیل غارها :
آب های زیر زمینی هنگام نفوذ در سنگ های آهکی آنها را در خود حل
و فضاهای خالی ایجاد می کنند و با ادامه این عمل و بزرگتر شدن
فضاها غار های آهکی را به به وجود می آورند .
منطقه اشباع : منطقه ای از خاک ( زمین ) است که در آن فضای خالی بین ذرات خاک ،
کاملاً توسط آب پر شده است .
عمق سطح ایستابی (منطقه ایستابی- منطقه تهویه) : منطقه ای که فضای خالی بین ذرات آن ؛ توسط رطوبت و هوا پر
شده است .
* فاصله بین این دومنطقه را سطح ایستابی می گویند * همیشه منطقه اشباع زیر سطح ایستابی است
عوامل مؤثر بر عمق سطح ایستابی :
1- میزان نفوذ پذ یری خاک
2- میزان و شدت بارند گی 3- میزان برداشت آب از منطقه
4- دوری یا نزدیکی به ساحل
5- آب و هوا
انواع سفره های آب زیر زمینی ( آبخوان ):
1- سفره های آب زیر زمینی آزاد: ( در دشت ها و دامنه کوه ها) وقتی یک لایه نفوذ پذیر روی یک لایه نفوذ ناپذیر قرار گیرد
2- سفره های آب زیر زمینی تحت فشار: ( در نواحی کوهستانی
و شیب دار )
وقتی یک لایه نفوذ پذیر بین دو لایه نفوذ ناپذیر قرار گیرد
چاه آرتزین : چاه های حفر شده در آبخوان های تحت فشار .
چشمه چگونه ایجاد می شود : وقتی که در مناطق شیب دار آب های زیر زمینی به طور طبیعی به سطح زمین برسند وجاری شوند چشمه ایجاد می شود
ویژگی های آب های زیر زمینی : 1- بی رنگ و بی بو هستند . 2- فاقد مواد تیره کننده هستند . 3- تر کیب شیمیایی و دمای آنها ثابت است. 4- آلودگی میکروبی آنها کمتر است. 5- املاح معدنی آنها بیشتر است . ( مهمترین املاح :کلسیم
و منیزیم است )
آب سخت : آبی است که میزان کلسیم و منیزیم آن زیاد باشد
چرخه آب : به جابه جایی دائمی آب بین اقیانوسها و دریاها ، هوا کره